Steeds meer mensen geveld door psychisch verzuim

01 mrt 2023, 15:30 Zorg
youtuber 2838945 1920
Afbeelding van Lukas Bieri via Pixabay
Het ziekteverzuim onder werknemers liep vorig jaar op tot 4,8 procent. Dat blijkt uit onderzoek van Cigna International Health.
Dat komt onder meer doordat steeds meer mensen uitvallen met psychische klachten die veelal lijken op een burn-out. En ook het aantal jongeren met een burn-out is wereldwijd nog nooit zo hoog geweest. Maar liefst 98 procent van werknemers in de leeftijd van achttien tot 24 jaar vertoont symptomen van een burn-out. Uit het rapport blijkt dat klachten onder werknemers over geestelijke gezondheid in 2022 met 31 procent toenam. 40 procent van de werknemers heeft behoefte aan zorg voor hun geestelijke gezondheid van hun werkgever. Het blijkt echter dat slechts 24 procent van de werkgevers dit ook daadwerkelijk verleent. Ook in Nederland laten de cijfers van het CBS dat plaatje zien.
“Burn-out is een reëel probleem voor ons allemaal, vooral op de werkvloer,” vertelt Dr. Lepetit. Zij is medisch directeur bij Cigna Europe. “Bijna drie jaar na de pandemie zorgt mentale uitputting, die hiermee verband houdt, ervoor dat mensen letterlijk crashen. Het is belangrijk om te begrijpen wat een burn-out inhoudt, vooral als je een leidinggevende rol hebt. Burn-out is het gevoel moedeloos te zijn. Het is geen ziekte en het wordt geclassificeerd als een syndroom. Maar als het onbehandeld blijft, kan het leiden tot andere ernstige psychische aandoeningen en lichamelijke problemen. Denk bijvoorbeeld aan hartaandoeningen en een hoge bloeddruk.”

Financiële zorgen en onzekerheid

De gestegen kosten in levensonderhoud wordt door meer dan een derde van de respondenten in het onderzoek aangedragen als één van de belangrijkste stressfactoren. Financiële beïnvloeden de zorgen van mensen dus substantieel. Dit is iets waar werkgevers zich misschien niet altijd van bewust zijn maar wellicht wel wat aan kunnen veranderen.
Het onderzoek wijst ook op een gebrek aan begrip over subtiele manieren waarop burn-out het welzijn kan beïnvloeden anders dan alleen emotionele en fysieke uitputting. Veel mensen duiden de klachten die ze ervaren en hoe die hun gezondheid wordt beïnvloed, verkeerd. Ze modderen vaak verder aan, wat leidt tot meer problemen en burn-outs. Het moment van burn-out behandelen duurt dan te lang en mensen komen vaak in een vicieuze cirkel of neerwaardse spiraal terecht in hun leven.

Signaleren en bespreekbaar maken

Een Burn-out duurt in Nederland gemiddeld 279 dagen. Dat is natuurlijk een hele lange tijd. Maar helaas is daarvoor al veel langer wat aan de hand. Drie op de vier werknemers zien een burn-out zelf niet aankomen. Dat komt doordat het deel van de hersenen dat voor zelfreflectie zorgt, als eerste beschadigd raakt. Leidinggevenden en collega’s hebben dus een belangrijke taak in het signaleren en bespreekbaar maken van gedragsveranderingen door langdurige stress.
Daarnaast kunnen organisaties en bedrijven natuurlijk nog veel meer inzetten op het voorkomen van psychisch verzuim om zo het aantal burn-outs ook terug te dringen.

Symptomen van burn out of psychische vermoeidheid

De belangrijkste symptomen van een burn-out onder medewerkers, waar werkgevers op kunnen letten, zijn:
  • Terneergeslagen en hulpeloos voelen: het gevoel dat je te veel werkzaamheden op je bord hebt, verlies van controle en gevoel voor richting
  • Twijfelen aan jezelf: een gebrek aan vertrouwen in jezelf en je capaciteiten. Langdurige stress zorgt voor een warboel in je hoofd en een gebrek aan relativeringsvermogen. Daardoor lijken er vaak veel beren op de weg te zijn en worden beslissingen uitgesteld. Besluiteloosheid is vaak een subtieler burn-out-signaal.
  • Negatief denken: een patroon van negatief denken over jezelf en je omgeving. Iemand die langdurig stress ervaart, is vaak sneller geïrriteerd en ziet het glas halfleeg in plaats van halfvol.
  • Uitputting: zowel fysiek als mentaal. Vermoeidheid in je lijf, minder bewegen en psychische malaise zijn kenmerken van een burn-out.
  • Verslavingsgevoeligheid: Iemand die langdurig onder stress staat, kan de neiging hebben om te vluchten, bijvoorbeeld in overmatig gamen, drank of drugs.

Burn-out managen

Het belangrijkste voor organisaties en bedrijven bij het voorkomen, signaleren en behandelen van burn-out is vragen stellen en luisteren. Burn-out is een serieus maatschappelijk probleem, zeker met alle personeelstekorten in gedachten en de gevolgen die dat heeft voor het menselijk welbevinden. Samen kun je ervoor zorgen dat het bespreekbaar is en blijft.