Het is nog vroeg. Overal zie ik de mannen van de plantsoenendienst met grote kettingzagen takken en bomen verwijderen van de wegen. Heel veel bomen zijn er gesneuveld de afgelopen dagen. Het waren dan ook fikse buien, de oorzaak van al deze losse takken. Ook het treinverkeer blijkt veel hinder te ondervinden van over het spoor gevallen bomen en vernielde boven leidingen.
Door Juffrouw Raadgever
Door heel het land hebben de organisatiecommissies van de avondvierdaagse de afgelopen jaren de handen vol gehad om alle lopers veilig en met veel plezier de vieravonden uit te lopen. Ook dit jaar zijn de weersvoorspellingen weer de grote spelbreker. Die liegen er niet om. Code geel, oranje en rood vliegen weer om de oren. Aan de commissie de schone taak om de hele boel zo te regelen dat niemand in een van die buien terecht komt.
Natte vinger werk
Dankzij Buienradar weten we van tevoren al hoe het verloop van de buien er bij benadering uit gaat zien. Toch blijft het ‘natte vinger’ werk. Steek je vinger in je mond en houd hem boven je hoofd in de lucht. Je voelt waar de wind vandaan komt en of het een briesje is of iets meer kracht heeft. De boeren gebruikten vroeger altijd die truc op plekken waar geen bomen of struiken waren waar je het aan kon zien. Ook konden en kunnen boeren je al heel snel vertellen wat voor weer er in aantocht is. Vaak hadden of hebben ze het goed. Maar het blijft afwachten.
De boeren en de landarbeiders zijn altijd alert op het weer. Het is gevaarlijk in het open veld als het onweert. Het is al vaak gebeurt dat iemand door de bliksem getroffen wordt. Schuilen onder een boom is geen goed idee. De bliksem zoekt altijd een hoog punt om zo langs een gebouw of boom zich te ontladen op de grond. Nu Buienradar ons al heel vroeg kan waarschuwen voor onweer en fikse buien kunnen we gelukkig maatregelen nemen.
Verkeerd gegokt of toch niet
Helaas kun je nooit precies weten wanneer de bui overtrekt of waar precies. De berekeningen die de weerdeskundigen maken blijft altijd ongeveer. En dan kan het gebeuren dat de verwachte bui pas later op de avond ontstaat of juist overtrekt. Dan heeft de commissie voor niets alarm geslagen en had de tocht gemakkelijk zonder ongemakken uitgelopen kunnen worden.
Toch is de voorzichtigheid niet zomaar. Stel je voor dat al die kinderen en hun begeleiders veilig en wel zonder drijfnat te worden de kilometers hebben gelopen. Dan moeten ze daarna ook nog naar huis. Geen enkel commissielid wil het op zijn geweten hebben dat al die vermoeide lopertjes en lopers op de terugweg een fikse bui over zich heen krijgen. Die verantwoordelijkheid is niet zomaar iets. En zeg nou zelf, voor maar een handje vol mensen doe je het nooit goed. De grote rest heeft begrip en haalt de schouders op. Volgende keer beter dan maar.
Windhoos
Wat is een windhoos. De laatste jaren lijken de buien steeds heftiger te worden. Soms is er ook een windhoos. Of een wervelwind. Dat is een kolom lucht die heel snel draait. Zo’n windhoos is heel lokaal en komt de laatste tijd veel vaker voor. ’s Zomers, maar ook wel in de winter. Een windhoos ziet er vaak uit als een trechtervormige slurf. Hij bestaat uit waterdruppels, je kunt hem echt zien. Niet altijd raakt hij de grond.
Omdat de windhoos spullen meesleept in zijn snelheid botsen die op de spullen die de slurf nog meer tegenkomt. Hij veroorzaakt daardoor dus heel veel schade. Meestal tijdens een onweersbui trekt hij mee en laat een spoor van vernieling achter. Bomen worden uit de grond gerukt en vallen op auto’s en huizen. Levensgevaarlijk als je dan daar in de buurt bent.
Soms wordt er wel een windsnelheid van enkele honderden kilometers gemeten. Het ontstaan van een windhoos heeft te maken met warmte verschillen, vochtigheid en wind. Sommige weermannen en weervrouwen vinden het heel leuk om uit te zoeken hoe het nu precies allemaal in zijn werk gaat.
Er zijn er zelfs mensen, vooral in Amerika, die de hozen en tornado’s opzoeken. Gewoon voor de leut, puur voor de spanning. En dat terwijl het heel gevaarlijk kan zijn. Er vallen namelijk regelmatig slachtoffers. Mensen die getroffen worden door rondvliegende dingen. Of vallende bomen. Daarom is het ook niet gek dat commissies van evenementen beslissen om geen risico’s te nemen. Het gaat ten slotte om grote groepen mensen en er wordt ruim van tevoren gewaarschuwd.
Met vriendelijke groet,
Juffrouw Raadgever
