Digitale en fysieke veiligheid zijn erg belangrijk

Als het gaat om veiligheid is de politie een logische en grote speler. Het team op Goeree-Overflakkee zet zich niet alleen in als er iets op straat gebeurt, ze willen mensen ook voorlichten.

Zo wil Operationeel Expert Wijkagent Sacha Houtman het graag hebben over digitale criminaliteit. “We kennen inmiddels allemaal wel die ‘hey mam of pap’-appjes,” begint ze. “Daar is al veel over gezegd en geschreven. Maar die zijn tegenwoordig nog gemener geworden. Want het zijn geen berichtjes meer via WhatsApp waarin ze om geld vragen, maar tegenwoordig sturen ze een sms met daarin een link waarin je met die persoon zou kunnen WhatsAppen. Maar als je daarop klikt, ben je dus de klos en kunnen ze overal bij.”

Daarnaast worden veel ouderen steeds vaker gebeld door een zogenaamde bankmedewerker. “Aan de telefoon vertelt de oplichter dan dat er is geprobeerd om geld op te nemen van de rekening. Daar schrik je natuurlijk van en als ze dan met een oplossing komen, dan ga je daar graag in mee. Zo stellen ze soms voor om al je geld veilig te stellen op een andere bankrekening. En soms sturen ze iemand naar je huis om je pas op te halen zodat die vernietigd kan worden. Dit gebeurt ook wel eens per brief, dan vragen ze om de pinpas terug te sturen met daarbij de PIN-code. Dan kunnen ze die code zogenaamd alvast overzetten naar een nieuwe pas, maar in de realiteit ben je gewoon alles kwijt.”

Hoe langer ze bezig zijn, hoe dieper de oplichting gaat. Wat begon met het hengelen van acceptgirokaarten uit de brievenbus is inmiddels een vergevorderde oplichting geworden. En die oplichters gaan ook zeker mee met de tijd. Want niet alleen bij ouderen is van alles te halen, iedereen kan de dupe worden van oplichting. Denk bijvoorbeeld aan crypto currency.

“Het is heel populair om te investeren in digitaal geld, maar het kan ook gevaarlijk zijn,” gaat Houtman verder. “Het komt regelmatig voor dat mensen investeren in een munt, maar als ze dan hun geld willen opnemen, dan bestaat die munt ineens niet meer. Het is al voorgekomen dat mensen hun hele spaargeld of pensioen hebben geïnvesteerd in zo’n munt in de hoop dat het meer zou worden. Maar vervolgens hebben ze dus helemaal niets meer.”

Uiteraard doet de politie onderzoek naar alle oplichters, “maar dan moet er wel aangifte worden gedaan,” benadrukt Houtman. “Zonder aangifte kunnen we niks en het is echt niet voor niets. Er worden echt wel mensen opgepakt voor wat ze hebben gedaan. Het kan even duren, want het is niet makkelijk, maar het is de moeite waard. En laat je al helemaal niet tegenhouden door schaamte, want dit kan werkelijk iedereen overkomen.”

Gelukkig zijn er wel dingen waar je op kunt letten om het oplichters minder makkelijk te maken. “Let op de link, bij een beveiligde website begint het met https. En dat niet alleen, soms klik je op de ene link, maar wordt je doorgestuurd naar een andere pagina. Dus houd dat in de gaten. En als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat waarschijnlijk ook zo. Wil je het echt zeker weten? Zoek dan op onafhankelijke websites naar reviews van anderen. En tot slot een belangrijke: zijn er contactgegevens te vinden van het bedrijf? Is er een helpdesk waar je terecht kunt? En kun je achteraf betalen? Dit zijn belangrijke dingen om op te letten.”

Maar niet alleen online is je veiligheid belangrijk, ook op straat en in huis. Volgens agente Janita de Ronde kun je daar niet vroeg genoeg mee beginnen. Zij gaat namelijk langs op basisscholen om voorlichting te geven over inbraakpreventie. “Alle scholen krijgen een uitnodiging van mij toegestuurd. Als ze willen kom ik langs en dan vertel ik in de klas iets over wat de politie allemaal doet en wat er toch allemaal aan die riem van ons hangt. Ik pak ook vaak een onderwerp dat speelt op dat moment. Denk bijvoorbeeld aan messen en nepwapens die jongeren tegenwoordig op zak hebben.”

Maar een belangrijk onderdeel van het bezoek aan de school is ook de witte voetjes-actie. Dat is een jaarlijks terugkerende actie waarin basisschoolleerlingen leren over inbraakpreventie. Waar moeten ze op letten als ze van huis gaan? Is er opklimmateriaal, is de deur op slot of liggen er waardevolle spullen in het zicht? “Die lessen worden dan afgesloten met een fysiek rondje door de buurt,” vertelt De Ronde. “We gaan dan met de politie, boa’s en buurtpreventie ’s avonds de straat op om te kijken hoe het ervoor staat in de buurt. Kinderen zijn dan altijd heel enthousiast. Er wordt gevoeld en gekeken of auto’s op slot staan. Ze checken de achterpaden om te zien of er waardevolle spullen uit tuinen kunnen worden gestolen. En als er iets aan de hand is, dan bellen ze aan bij de bewoners om hen te wijzen op de situatie. Dat vinden ze echt geweldig om te doen. En dat geeft ons ook alleen maar meer energie.”

En dat enthousiasme van de kinderen is belangrijker dan je misschien denkt. “Die kinderen gaan naar huis en vertellen dan dat de politie op school is geweest. Op die manier gaat het gesprek dan wel lopen en zo geven de kinderen alle tips meteen door aan de ouders. En met het fysieke rondje gaan er ook vaak ouders mee, waardoor zij ook weer dingen leren. En dat werkt.”

De Ronde doet dit nu zeker 10 jaar en ziet de veranderingen. “Toen stonden alle poorten nog open. Tegenwoordig zit 80 procent daarvan op slot. Dat is een mooie vooruitgang. Maar ik merk dat mensen sowieso alerter zijn geworden. De samenwerking tussen de gemeente, politie, buurtpreventieteams en mensen thuis is heel goed. Inbrekers komen net zo makkelijk het eiland op als jij en ik. Dus we hebben echt iedereen nodig om het hier veilig te houden. Als iedereen z’n eigen straat in de gaten houdt en belt als er iets aan de hand is, dan moet het goed komen.”

Ook Janita heeft nog wat tips om het allemaal wat veiliger te maken. “Met de kinderen letten we bijvoorbeeld op klimmateriaal. Heb jij een ladder in de tuin? Leg die dan aan een ketting en doe dat ook meteen met je containers, want ook daar kun je mee klimmen. Daarbij willen inbrekers zo snel mogelijk naar binnen en naar buiten, dus zorg voor goede sloten.”

Ook camera’s zijn een goed afweersysteem. “Een dummy kan al afschrikken, maar een echte kan ook voor een ander het verschil maken. En uiteraard buitenverlichting, desnoods met een bewegingssensor. Als een inbreker ineens in de spotlights staat, dan is hij snel weer weg. Ze willen immers niet gezien worden.”