Er werd al een tijdje over gesproken, maar vanaf dinsdag 1 december is het zover. Op deze dag gaat landelijk de mondkapjesplicht in.
De mondkapjesplicht geldt op alle publieke binnenruimtes. Denk dus aan winkels, bibliotheken en het gemeentehuis. Maar ook in de bioscoop, musea, restaurants en theaters moet je een mondkapje dragen. Vergeet overigens het onderwijs ook niet, met uitzondering van het basisonderwijs. Voor contactberoepen geldt de regel voor zowel de klant als de professional. Ga je dus naar de kapper of heb je rijles? Mondkapje op!
In het openbaar vervoer was een mondkapje al verplicht. Deze regeling wordt echter uitgebreid. Je moet je mondkapje nu ook op bij de halte en in het station. De mondkapjesplicht geldt voor iedereen vanaf 13 jaar. Draag je hem niet? Dan riskeer je een boete van 95 euro.
Een mondkapje moet de neus en mond volledig bedekken. Het moet ook ontworpen zijn om virussen tegen te gaan. Medische mondneusmaskers zijn bedoeld voor de zorg, mondkapjes zijn geschikt voor gebruik in winkels, op school, in het OV en bij de kapper. Gebruik daarom bij voorkeur mondkapjes die te koop zijn bij de drogist en supermarkt.
Een spatscherm (face shield) bedekt de neus en mond niet volledig. Deze mag daarom niet gebruikt worden als alternatief voor een mondkapje. Hij mag wel samen met een mondkapje gedragen worden. Hetzelfde geldt voor een sjaal of bandana.
De mondkapjesplicht geldt zoals gezegd voor alle publieke binnenruimten, stationsgebouwen en luchthavens. Dit zijn publieke binnenruimten:
Een mondkapje is niet verplicht als mensen een vaste zitplaats hebben. Dat betekent dat je een mondkapje moet dragen als je rondloopt. Zodra je op je plek zit mag deze dan weer af. Sta je vervolgens op om naar het toilet te gaan of ga je het pand verlaten? Dan moet het mondkapje weer op.
Uiteraard zijn er altijd uitzonderingen op de regel. In gebouwen die bedoeld zijn voor het belijden van een godsdienst is een mondkapje niet verplicht. In de kerk, moskee, synagoge of tempel hoef je deze dus niet te dragen.
Mondkapjes zijn ook verplicht voor leerlingen, docenten en ander personeel in het voortgezet onderwijs en hoger. Ook binnen het voortgezet speciaal onderwijs zijn mondkapjes verplicht. Dit overigens ook alleen als ze aan de wandel zijn door het gebouw. Het mondkapje kan af tijdens de les als iedereen een vaste plek heeft.
Een docent hoeft dus geen mondkapje te dragen op het moment dat ze lesgeven. Het mondkapje moet wel op als de docent door het lokaal heen wandelt. Gym, zang, toneel, dans en bepaalde vormen van praktijkonderwijs zijn uitgezonderd van de mondkapjesplicht.
Bij contactberoepen is de anderhalve meter afstand vaak niet te doen. Denk bijvoorbeeld aan de kapper of autorijles. Daarom wordt ook hier een mondkapje verplicht. Dit geldt zowel voor de klant als de beoefenaar van het beroep. Zorgverleners als huisartsen en fysiotherapeuten zijn uitgezonderd van de plicht. Toch zal ook daar gevraagd worden om een mondkapje te dragen.
Op basis van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) hanteren ziekenhuizen en zorginstellingen eigen regels ten aanzien van mondkapjes of andere persoonlijke beschermingsmiddelen. Patiënten, bezoekers en zorgverleners dienen deze te volgen.
Het kan voorkomen dat mensen geen mondkapje kunnen dragen om medische redenen. Mensen moeten zelf kunnen aantonen met bijvoorbeeld een brief van de specialist, een medische verklaring, een bewijs van prothese, een medicijnenoverzicht of een bewijsstuk van een instelling of gemeentelijke Wmo-voorziening.
Mondkapjes zijn ook niet verplicht tijdens het sporten, acteren, tijdens optredens of het oefenen daarvoor en het geven van interviews op radio en tv.