Een derde van de Nederlanders bezit een noodpakket
Het wordt al regelmatig besproken: het belang van een noodpakket. Ongeveer een derde van alle Nederlands heeft zo’n pakket in huis.
Steeds meer Nederlanders nemen het heft in eigen handen als het gaat om noodsituaties. Nieuw onderzoek van het Rode Kruis wijst uit dat inmiddels ruim een derde van de bevolking een zogenoemd noodpakket in huis heeft. Dat is een duidelijke stijging ten opzichte van voorgaande jaren. Experts zien hierin een groeiend bewustzijn over zelfredzaamheid en voorbereiding op onverwachte gebeurtenissen.
De populariteit van noodpakketten groeit al enkele jaren. Recent kreeg het een impuls door extreme weersomstandigheden, tijdelijke stroomstoringen en maatschappelijke onrust. Lange tijd werd het bezit van een noodpakket geassocieerd met preppers of survivalfans. Maar inmiddels is het voor veel mensen onderdeel van hun standaard huishouden geworden.
De samenleving is volgens crisisexperts kwetsbaarder geworden. Mensen realiseren zich dat ze bij calamiteiten niet altijd direct kunnen rekenen op hulp. Daarom nemen ze hun verantwoordelijkheid en zorgen ze dat ze zelfvoorzienend kunnen zijn voor ten minste 72 uur.
Van uitzondering naar norm
Volgens een recente peiling van het Rode Kruis beschikt 34% van de Nederlanders over een basisnoodpakket. Dit bestaat doorgaans uit drinkwater, houdbaar voedsel, zaklampen, batterijen en EHBO-middelen. Ook radio’s op batterijen en powerbanks worden steeds vaker toegevoegd.
De overheid adviseert al jaren om een noodpakket in huis te hebben. Campagnes zoals ‘Denk Vooruit’ van de Rijksoverheid moedigen burgers aan om voorbereid te zijn op situaties waarbij basisvoorzieningen tijdelijk uitvallen.
Mindset
Het opvallende is niet alleen de groei in het aantal pakketten, maar ook de veranderende houding ten opzichte van het onderwerp. Wat vroeger werd gezien als overdreven voorzorg, wordt nu als verstandig beschouwd. Zelfredzaamheid wordt steeds meer als een normale verantwoordelijkheid gezien.
Tijdens de stroomstoring in mei merkten we dat veel mensen zich kwetsbaar voelden. Een deel had geen toegang tot nieuws, licht of drinkbaar water. Zulke ervaringen zorgen voor gedragsverandering.
Vertrouwen onder druk
De toegenomen aandacht voor zelfredzaamheid komt niet alleen voort uit praktische overwegingen. Het komt ook vanuit een breder wantrouwen in de veerkracht van bestaande systemen. Recente crises hebben bij veel Nederlanders het gevoel versterkt dat ze niet blind kunnen vertrouwen op instanties.
“We zien een groeiende behoefte aan controle over de eigen situatie”, zegt socioloog Hanneke Jansen. “Het bezit van een noodpakket geeft mensen het gevoel dat ze niet volledig afhankelijk zijn van overheid of hulpdiensten.” Deze mentaliteitsverandering gaat gepaard met een herwaardering van basisvaardigheden. Denk daarbij aan koken zonder stroom of water filteren.
Ook op sociale media is een toename te zien van content over voorbereid leven. Dit wordt vaak gedeeld onder hashtags als #voorbereidzijn en #zelfredzaamheid. Deze beweging, ooit klein en marginaal, groeit uit tot een breed gedragen maatschappelijke trend die steeds meer Nederlanders aanspreekt.
Praktische hulpmiddelen
Er bestaan inmiddels diverse organisaties en platforms die noodpakketten informatie aanbieden over hoe je een goed noodpakket samenstelt. Maar je kunt ook gewoon zelf aan de slag gaan. Zorg voor drie liter drinkwater per persoon per dag en eten dat lang houdbaar is. Een zaklamp met extra batterijen of kaarsen en lucifers. Een EHBO-doos, het liefst met handleiding zodat je ook weet hoe je hem moet gebruiken. En natuurlijk dekens om warm te blijven.
Er wordt ook aangeraden om een fluitje aan te schaffen zodat je hulpdiensten kunt laten horen waar je zit. Zorg ook voor contant geld, 70 euro per volwassene en 30 euro per kind. Gereedschap zoals een hamer, zaak en kniptang. Maar ook desinfecterende gel, wx-papier, vochtige doekjes, maandverband, tandpasta en tandenborstels. En tot slot natuurlijk kopieën van ID-bewijzen en een lijstje met belangrijke telefoonnummers.
Rijnmond Veilig
Als je in een noodsituatie terecht komt, is het goed om op de hoogte te blijven. Dat kan dus door die draadloze radio, maar je kunt ook overschakelen naar de app Rijnmond Veilig. Deze app wordt verkondigd als de 'meest rampzalige app'. Dat heeft er alles mee te maken dat noodsituaties daarin worden aangekondigd. Dat kan een grote brand zijn waarbij de rook jouw kant op komt en je dus je ramen en deuren dicht moet houden. Maar het kan dus ook op grote schaal worden gebruikt.
In de app kun je aangeven over welk gebied je meldingen wilt ontvangen. Dat kan je doen door je locatie te laten bepalen en vervolgens een straal in te stellen. Maar je kunt bijvoorbeeld ook andere plekken in de gaten houden, als je daar bijvoorbeeld werkt. De app voorziet bezoekers van informatie over diverse soorten dreigingen en incidenten. Wat moet je bijvoorbeeld doen als het stroom voor langere tijd uitvalt? Of wat nou als er een digitale verstoring of cyberaanval plaats vindt? Misschien is er wel extreem weer op komst? Deze informatie is altijd beschikbaar, ook offline.
De app is beschikbaar voor Apple en Android.
