Het was de laatste bijeenkomst in het kader van het jubileumjaar van de NLGO. De kerkuilenwerkgroep, onderdeel van de vogelwerkgroep, gaf een presentatie over haar oprichting en haar werk de afgelopen 27 jaar.
Door Maria Evers
De club bestaat uit vijg enthousiastelingen. Zij hebben er de afgelopen jaren ervoor gezorgd dat er momenteel zo’n 140 kasten hangen op heel het eiland.
Jan Baks is voorzitter van de NLGO. Hij opent de avond. Daarbij stelt hij de kerkuilenwerkgroep voor aan het publiek. Het is een heel enthousiast groepje. Ger Maatkamp, Cor Both, Arie de Lint, Daan van der Groef en Pieter Both.
Ger Maatkamp is de braakballenspecialist. Hij is ook gediplomeerd ringer. Uit zijn deel van de presentatie blijkt hij ook muizenspecialist, die aan onderkaak en schedeltjes de verschillende muizen kan onderscheiden als woelmuis, ware muis of spitsmuis. “Uilen eten alle muizen. De onverteerbare delen spuugt hij uit in een braakbal. Braakballen zijn nuttig om het menu van de kerkuilen te bestuderen en daarnaast is het uitpluizen ervan heel educatief. Kinderen vinden het prachtig.”
Nieuwe soorten muizen
In 1997/1998 begon hij met het verzamelen van gegevens afkomstig uit de braakballen. Daardoor ontdekte hij twee nieuwe soorten. “De eerste roze woelmuis werd ontdekt in Ouddorp,” vertelt hij. “En in twee jaar tijd in braakballen verspreid gevonden over het hele eiland. In Den Bommel werd de aardmuis gesignaleerd.” Door het huidige DNA-onderzoek kan er nog meer bekend worden over de verschillende soorten.
Een geïsoleerde restpopulatie van de Noordse woelmuis leeft op Goeree-Overflakkee. Deze ondersoort is het enige endemische zoogdier van Nederland. “Hij heeft zich na de IJstijd aangepast aan ons klimaat, maar momenteel staat de populatie erg onder druk.”
Daan van der Graaf is het handigst. “Hij kan timmeren als een gek.” Hij is de kastenman en geeft de anderen aanwijzingen. Cor Both, uilenbeschermer van het eerste uur, houdt de administratie bij. “Gewoon ouderwets met een kaartenbak. Van elke kast is een kaart.” De kasten worden in schuren opgehangen of bevestigd. Jaarlijks worden ze gecontroleerd. Jongen worden geringd en aan het eind van het seizoen worden de kasten schoongemaakt.
Specialisten
Tijdens de presentatie valt diverse keren de naam Jan-Kees Goedegebuure. Hij was de eerste die reageerde op de vraag vanuit Schouwen Duiveland. De oproep was voor de oprichting van een uilenwerkgroep op Goeree-Overflakkee. Het leidde zelfs tot een item op radio Flakkee.
De werkgroep heeft ook veel te danken aan Johan de Jong, de Nederlandse uilenspecialist. Hij is een vraagbaak voor de werkgroepen in het land. En dan Adrie van der Heide, uilenman uit Hekelingen op Voorne Putten. Hij komt zo snel mogelijk naar het eiland als hij een oproep krijgt. En dat gebeurt regelmatig. “Hij is hier vaak al binnen een half uur.”
Broedresultaten
De broedresultaten worden nauwkeurig bijgehouden. Op welke locatie, voor de hoeveelste maal, hoeveel jongen, tweede legsels, kast alleen bezocht of ook broedsel? Het geeft een totaaloverzicht vanaf 1994 tot en met 2018 van 57 locaties waar is gebroed.
Er zijn 802 jongen, pulli genoemd, geringd. Elke ring heeft een uniek nummer. “Daardoor weten we dat een uil die dit jaar hier is geringd in de Achterhoek terecht is gekomen.” Maar ook blijkt uit de gegevens dat er veel sterfte is onder de uilen door het verkeer. Dankzij de kerkuilenwerkgroep worden in samenspraak met Rijkswaterstaat de hectometerpaaltjes zodanig aangepast dat de uil er geen rustpunt meer op vindt. Op die manier hopen ze het aantal verkeersslachtoffers te verminderen.
Meer informatie
De werkgroep NLGO zet zich in voor de bescherming van de natuur en het landschap op Goeree-Overflakkee. De vereniging telt inmiddels al meer dan 430 leden. Binnen de verenigingen houden diverse werkgroepen zich bezig. Onder meer de vogel-, planten en vlinderwaarnemingen zijn een groot onderdeel van de vereniging. Daarnaast zijn er ook twee terreinbeheergroepen die met enkele tientallen vrijwilligers onderhoud doen aan natuurterreinen.
Wil je meer weten over de werkgroep? Kijk dan eens op hun website www.nlgo.nl.
